Πώς να παραμένετε ήρεμοι στην εργασία
του Σαντ Ρατζίντερ Σινγκ Τζι Μαχαράτζ
Δεν διαθέτουμε τον ελάχιστο χρόνο να σκεφτούμε τον άλλον άνθρωπο και για ποιο λόγο αυτός μπορεί να έχει κάνει ή να έχει πει, ό,τι είπε και ό,τι έκανε. Τρέφουμε μνησικακία εναντίον του για ώρες, ημέρες, βδομάδες, μήνες και μερικές φορές για χρόνια.
Στην εργασία τους, αναλογιστείτε πόσες φορές οι άνθρωποι κάνουν αρνητικές σκέψεις για τους άλλους. Οι σκέψεις αυτές είναι ισχυρές και φέρνουν κραδασμούς. Αναλογιστείτε πόσες φορές λέμε σε κάποιον κάτι που τον πληγώνει, καθώς τα λόγια δημιουργούν δονήσεις.
Λέγεται ότι ακόμη πιο επώδυνο από έναν σωματικό πόνο, μπορεί να είναι ο πόνος που προκαλείται από μια λεκτική προσβολή ή από θυμό. Αυτός ο πόνος επιδρά στην καρδιά του ανθρώπου και τότε χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να θεραπευτεί, από ότι ένας σωματικός πόνος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι πολλοί περνούν όλη τους την ζωή χωρίς να προσέχουν τα λόγια τους ή τις πράξεις τους. Καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους, οι άνθρωποι μπορεί να λένε και να κάνουν πράγματα που βλάπτουν τους άλλους και ποτέ να μην εξετάζουν τις συνέπειές τους.
Η δύναμη που έχουν τα λόγια μας
Συχνά μπορεί να χάνουμε την ψυχραιμία μας και να λέμε πράγματα που πληγώνουν τους άλλους, αλλά αν φερόμαστε άσχημα και είμαστε κακότροποι προς αυτούς και τους πληγώνουμε, πιθανότατα και αυτοί θα αντιδράσουν και τότε εμείς θα γίνουμε αντικείμενο του θυμού τους.
Γενικά δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις ενέργειες στις οποίες προβαίνουν οι άλλοι προς τον εαυτό τους, ωστόσο, μπορούμε να ελέγξουμε τις δικές μας αντιδράσεις έναντι των άλλων. Στην εργασία μας, όταν αντιμετωπίζουμε ανθρώπους που διαφωνούν ή διαπληκτίζονται μαζί μας, μπορούμε να επιλέξουμε να αντιδράσουμε με ενέργειες και λόγια που θα τους βλάψουνε ή να επιλέξουμε να τους συγχωρήσουμε. Αντί να τρέφουμε μνησικακία και να αυξάνουμε το φορτίο μας από κακές σκέψεις, λόγια και πράξεις με αντίποινα, μπορούμε να τους συγχωρήσουμε. Με αυτόν τον τρόπο, θα επιτύχουμε το να παραμείνουμε ήρεμοι σε αντίθεση με τα αρνητικά λόγια ή πράξεις των άλλων ανθρώπων.
Όταν συγχωρούμε, βοηθούμε τους εαυτούς μας και σωματικά και νοητικά.
Η ζωή φέρνει πολλές απογοητεύσεις και έχει πολλές προκλήσεις. Είναι εύκολο να πέσουμε θύματα όχι μόνο άλλων που μπορεί να μας βλάψουν ή να μας κακομεταχειριστούν, αλλά θύματα και του ίδιου μας του θυμού. Όταν θυμώνουμε εάν κάποιος μας πληγώνει, υποφέρουμε διπλά. Πρώτα γιατί πρέπει να υπομείνουμε τον πόνο που αυτός μας προκαλεί αλλά στην συνέχεια γιατί πρέπει να αντέξουμε τον πόνο και τα δεινά που θα είναι το αποτέλεσμα της δικής μας ανταποδοτικής οργής.
Στην δουλειά, ο θυμός που αισθανόμαστε όχι μόνο μας αναστατώνει συναισθηματικά αλλά έχει και επιζήμια επίδραση στο φυσικό μας σώμα. Ο θυμός προκαλεί άγχος, το οποίο με τη σειρά του συμβάλλει στην δημιουργία ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος. Μπορεί να μας επηρεάσει αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, εγκεφαλικά επεισόδια, υψηλή αρτηριακή πίεση όπως και για άλλες ασθένειες.
Χρειάζεται μεγάλη δύναμη για να αντισταθεί κάποιος στις δοκιμασίες προκειμένου να υπερβεί τον θυμό του. Μπορεί να σκεφτόμαστε ότι ένας θυμωμένος γίνεται πιο ισχυρός, αλλά στην πραγματικότητα ο θυμωμένος υποκύπτει στην ιδιοσυγκρασία του, από αδυναμία. Χρειάζεται κάποιος να είναι γενναίος στην καρδιά, για να πει όχι στην οργή.
Πώς η εκδίκηση μας βλάπτει
Όποτε πάμε να θυμώσουμε και να γίνουμε εκδικητικοί εναντίον εκείνων που μπορεί να μας έβλαψαν με την σκέψη, τα λόγια ή με πράξεις, μπορούμε να σταματήσουμε τον θυμό μας και να λάβουμε υπ’ όψη μας το δίδαγμα (των Διδασκάλων) της συγχώρεσης, ώστε να παραμείνουμε ήρεμοι.
Ας παρακολουθήσουμε τι μας συμβαίνει όταν δεν συγχωρούμε τον προϊστάμενό μας, τους συναδέλφους ή τους υφισταμένους μας. Κάθε μία από τις προσωπικές μας ιστορίες, αρχίζει συνήθως από κάτι που μας συνέβη στη δουλειά και το οποίο δεν μας άρεσε. Κάποιο άτομο, μάς έχει αδικήσει με κάποιο τρόπο. Ίσως κάποιος έχει πει κάτι για να πληγώσει τα συναισθήματά μας ή για να μας βλάψει σωματικά. Κάποιος μπορεί να έχει πάρει κάτι από εμάς.
Ίσως κάποιος να μας έχει εξαπατήσει, παραπλανήσει ή μας είπε ψέματα. Ακόμα για κάποιον που εμπιστευόμασταν μπορεί να έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη μας. Η δύναμη, η θέση ή ο πλούτος μπορεί να μας αφαιρεθούν και υπάρχει πάντα μια βαθύτερη αιτία ενός προβλήματος μεταξύ δύο ανθρώπων.
Μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι όλοι περνάμε τη ζωή μας με κάποιο γεγονός που μας συνέβη, που δεν μας αρέσει ή που μας πονά. Τι συμβαίνει λοιπόν στην συνέχεια;
Αναστατωνόμαστε, είμαστε πληγωμένοι, ενοχλημένοι και θυμωμένοι. Σκεφτόμαστε συνέχεια αυτό που συνέβη. Δεν μας αρέσει, δεν μπορούμε να το ξεχάσουμε και το σκεφτόμαστε ξανά και ξανά. Μπορεί μάλιστα να το αναφέρουμε επανειλημμένα είτε στο πρόσωπο που μας έβλαψε είτε σε άλλους. Μερικοί άνθρωποι που έχουν μικρότερο έλεγχο πάνω στον εαυτό τους μπορεί να ξεσπάσουν σωματικά πάνω σε κάποιον ή να βγάλουν τον θυμό τους μιλώντας σε κάποιον τρίτο.
Καθώς ένα δυσάρεστο γεγονός στην δουλειά μας παίρνει διαστάσεις, βρίσκουμε ότι αυτό που απασχολεί τις σκέψεις και τα λόγια μας είναι το πώς να επανορθώσουμε την κατάσταση. Μερικοί άνθρωποι θα προσπαθήσουν να λύσουν το πρόβλημα με ειρηνικό τρόπο, συζητώντας με το πρόσωπο που αισθάνθηκαν ότι τους είχε αδικήσει. Μερικές φορές το δοκιμάζουμε αυτό, αλλά το άλλο άτομο δεν είναι διατεθειμένο να ακούσει για μια κάποια διευθέτηση. Τότε, πιστεύουμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι πιο δραστικό. Αυτό οδηγεί σε αντίποινα ή στην εκδίκηση. Αρχίζουμε να σκεφτόμαστε τρόπους για να εκδικηθούμε το άτομο που μας έβλαψε ή να επινοήσουμε τρόπους για να ισοφαρίσουμε. Θέλουμε να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Ο νους μας αρνείται να ξεχάσει όσα συνέβησαν μέχρι να προβούμε σε αντίποινα ή σε σενάρια και καταστάσεις που θα αποτελούν μια απάντηση σε όσα έγιναν. Τότε ο άλλος μπορεί να αντιδράσει στα αντίποινα και ένας κύκλος δράσης και αντίδρασης μπορεί να συνεχιστεί και να κλιμακώσει ένα μικρό περιστατικό σε ένα μείζον πρόβλημα.
Τι συνέβη στην πορεία αυτή; Έχουμε χάσει την ηρεμία μας. Το αρχικό συμβάν μπορεί να διήρκησε λίγες στιγμές ή λίγες ώρες ή μια μέρα, αλλά τώρα έχουμε ξοδέψει εκατοντάδες ώρες και αμέτρητες μέρες που επαναλαμβάνουμε αυτό που συνέβη και σκεφτόμαστε πώς να το ισοφαρίσουμε. Στη διαδικασία αυτή, πολύτιμες στιγμές της ζωής μας έχουν σπαταληθεί. Αντί να έχουμε την προσοχή μας σε αυτό που μπορεί πραγματικά να μας βοηθήσει, χάνουμε τον χρόνο μας ξαναπαίζοντας μια κακή κινηματογραφική ταινία. Έτσι, χάνουμε περισσότερα από ό,τι το πρόσωπο στο οποίο στρέφουμε το θυμό μας.
Σταματείστε να αναπαράγετε τις επώδυνες στιγμές της ζωής σας
Μια ζωή που δαπανάται μην συγχωρώντας είναι μια ζωή σαν ένα μουσικό CD ή DVD που το βάζουμε να παίζει την ίδια άσχημη σκηνή ξανά και ξανά. Πόσοι από εμάς θέλουμε να δούμε μια κακή ταινία δύο φορές ή να ακούμε ένα τραγούδι που δεν μας αρέσει, να παίζει ξανά και ξανά; Πόσοι από εμάς θέλουμε να φάμε ξανά το ίδιο φαγητό που δεν μας άρεσε; Αντίθετα λέμε: «Έχει απαίσια γεύση». Αυτό γίνεται όταν επαναφέρουμε στο μυαλό μας όλα τα άσχημα που μας συνέβησαν.
Πολλοί από εμάς όχι μόνο επαναλαμβάνουμε όσα συνέβησαν, αλλά προσπαθούμε να ξαναγράψουμε ένα νέο τέλος από το οποίο θα βγαίνουμε δικαιωμένοι επειδή θα τιμωρείται το άλλο πρόσωπο που μας αδίκησε. Όμως δεν μπορούμε να ανατρέψουμε όλα όσα έχει κάνει το άλλο πρόσωπο.
Μπορούμε να πούμε: «Το κακό πέρασε ας κλείσουμε εδώ τους λογαριασμούς μας» ή μπορούμε να προσπαθήσουμε να πάρουμε εκδίκηση λέγοντας, «Έχω επιθυμία να πληγώσω το άλλο άτομο και είμαι διατεθειμένος να διακινδυνεύσω και η αντίδραση των πράξεών μου να επιστρέψει σ’ εμένα». Επιθυμούμε να αντιμετωπίσουμε τον πόνο μας με αντίποινα, αρνούμενοι να συγχωρήσουμε. Είναι σαν να βάζουμε τα ρούχα μας στο πλυντήριο για να βγάλουμε την βρωμιά αλλά αντί να ρίξουμε σαπούνι ή απορρυπαντικό, να βάζουμε περισσότερη βρωμιά. Πώς θα καθαριστούν τα ρούχα;
Αν κάποιος στην δουλειά, μάς έχει πληγώσει, μπορούμε να επιλέξουμε να συγχωρήσουμε και να ξεχάσουμε ή μπορούμε να επιλέξουμε το να προβούμε σε αντίποινα. Η επιλογή είναι δική μας.
Η εκδίκηση βλάπτει το σώμα σας
Όμως υπάρχει βέβαιη σωματική βλάβη που προκαλούμε στους εαυτούς μας όταν παγιδευτούμε στα αντίθετα της συγχώρεσης: το θυμό, το μίσος και την εκδίκηση καθώς αυτά τα συναισθήματα προκαλούν φθορά στο φυσικό μας σώμα.
Οι γιατροί και οι βιολόγοι έχουν συμπεράνει ότι ο θυμός και το μίσος έχουν επιζήμιες επιπτώσεις στη σωματική μας υγεία. Ας αναλύσουμε τον λόγο.
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν ορισμένες αντιδράσεις στο υλικό μας σώμα που λειτουργούν έτσι ώστε να βοηθούν την προστασία του, προκειμένου να επιβιώσει το είδος. Όταν ένα ζωντανό πλάσμα αισθάνεται κίνδυνο, υπάρχουν ορισμένες ορμονικές και χημικές αντιδράσεις στο σώμα του, που το βοηθούν να ανταποκριθεί στον κίνδυνο.
Αυτές οι ορμόνες που εκλύονται, κάνουν κάποιον ικανό να πολεμήσει ή να τρέξει για ν’ αποφύγει τον κίνδυνο. Είναι χρήσιμες αυτές οι σωματικές αντιδράσεις γιατί προσφέρουν σωματική δύναμη και γρήγορες φυσικές αντιδράσεις, όπως η φυγή ή η αντίσταση του ατόμου. Αλλά αν κάποιος ερμηνεύει ως απειλητικά για τη ζωή τα απλά προβλήματα της καθημερινότητας που στην πραγματικότητα δεν αποτελούν απειλή για την επιβίωση, τότε αυτός αντιδρά και ανταποκρίνεται με τις ορμόνες μάχης ή φυγής δίχως να υπάρχει λόγος.
Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν βλέπουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε ή να πολεμήσουμε αλλά αισθανόμαστε ότι απειλούμαστε. Αυτή η αίσθηση μετατρέπεται σε θυμό ή σε οργή. Έτσι, είμαστε συχνά θυμωμένοι με συνήθεις καταστάσεις που δεν απειλούν την ζωή μας.
Αυτό όμως επιβάλλει στο σώμα να εκκρίνει τις ορμόνες που χρειάζονται για να τρέξει ή να προστατεύσει τον εαυτό του για ασήμαντες καταστάσεις που είναι μέρος της καθημερινής ζωής. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις όταν αυτές οι ορμόνες, όπως η κορτιζόλη, κυκλοφορούν μέσα μας χωρίς να τις χρειαζόμαστε, καταλήγουν στο να προκαλούν βλάβες στο υλικό μας σώμα.
Γνωρίζουμε σαν παράδειγμα ότι η πραγματική κορτιζόνη έχει παρενέργειες στο σώμα και γι’ αυτό οι γιατροί συνιστούν τη χρήση της με προσοχή. Ωστόσο, η κορτιζόλη που είναι η φυσική κορτιζόνη του σώματος, όταν είμαστε θυμωμένοι ή σε κατάσταση άγχους, καταλήγει να κυκλοφορεί μέσα μας προκαλώντας ασθένειες που σχετίζονται με το άγχος. Εάν κάποιος είναι διαρκώς σε καταστάσεις φόβου, θυμού ή άγχους, αυτές οι ορμόνες προκαλούν καταστροφή σε διάφορους ιστούς και λειτουργίες του σώματος και αυτό προκαλεί ασθένειες που σχετίζονται με το άγχος, όπως πεπτικά προβλήματα, πονοκεφάλοι, καρδιακά προβλήματα, δερματικά προβλήματα και προβλήματα του αναπνευστικού.
Υπάρχουν τόσες πολλές προκλήσεις της καθημερινής ζωής, στις οποίες οι άνθρωποι ανταποκρίνονται με την ίδια έκκριση των ορμονών της πάλης ή της φυγής, σαν να απειλούνται από πραγματικό κίνδυνο. Οι άνθρωποι μπορεί να αναστατωθούν ακόμα και αν κάποιος τους κόψει το δρόμο ενώ οδηγούν προς την δουλειά τους. Ακόμα χάνουν την ψυχραιμία τους αν κάποιος στην δουλειά κάνει ένα μικρό λάθος και συχνά οι αντιδράσεις μας είναι δυσανάλογες προς τα λάθη που κάνουν οι άλλοι.
Πριν από χρόνια, ίσως να μην γνωρίζαμε τους κινδύνους που προκαλεί ο θυμός και το άγχος στο σώμα μας. Ωστόσο, τώρα που το γνωρίζουμε, μπορούμε να εξετάσουμε αν αξίζει να θυμώνουμε για μικροπράγματα στην δουλειά μας και να αυξάνουμε τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, αναπνευστικών προβλημάτων και προβλημάτων πέψης. Η σχέση μεταξύ του θυμού και του φυσικού μας σώματός γίνεται επιστημονικά αντιληπτή μέρα με την ημέρα, ολοένα και πιο ξεκάθαρα.
Η συγχώρηση είναι η απάντηση
Η λύση για την προστασία του σώματος από τις ορμόνες που απελευθερώνονται από το μίσος, τον θυμό και την εκδίκηση είναι απλή – Είναι η συγχώρεση. Μόνο μέσω της συγχώρεσης μπορούμε να ηρεμήσουμε και να αποφύγουμε τις αντιδράσεις του μίσους και της βίας.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων στις δουλειές μας ανταποκρινόμαστε σε μικρά προβλήματα με την ίδια ένταση όπως και αν απειλούνταν οι ζωές μας. Όμως σκεφτείτε όλα τα πράγματα που μας κάνουν να θυμώνουμε. Πόσα απ’ αυτά απειλούν την ζωή μας και πόσα αποτελούν μικρές ενοχλήσεις;
Μπορούμε να μάθουμε πώς να παραμένουμε ήρεμοι στην εργασία, μέσω της έμπρακτης συγχώρεσης, όταν κάποιος μας πληγώνει. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να προστατέψουμε το σώμα μας από τη βλάβη των ορμονών που εκκρίνονται λόγω του θυμού. Τότε θα παρατηρήσουμε και μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος.
Ποια είναι τα κλειδιά στην εξέλιξη, ώστε να μένουμε ήρεμοι στην εργασία, μέσω της συγχώρεσης;
Ένα από τα κλειδιά είναι να ξεχάσουμε. Όταν συγχωρούμε και ξεχνάμε, αφήνουμε πίσω το παρελθόν και όλα όσα έχουν συμβεί. Λέμε, «Συγχωρώ το άτομο αυτό για ό,τι συνέβη και θα το ξεχάσω”. Με αυτό τον τρόπο, τα αφήνουμε όλα πίσω.
Μια τεχνική για να αναπτύξουμε τη συγχώρεση, έτσι ώστε να μπορούμε να μένουμε ήρεμοι στην εργασία μας, είναι ο διαλογισμός. Τα προβλήματα της ζωής δεν θα τελειώσουν. Ωστόσο, μέσω του διαλογισμού μπορούμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην ειρήνη Εσωτερικά, έτσι ώστε να μπορέσουμε να υπερβούμε τις δυσκολίες της ζωής.
Μέσω του διαλογισμού, είμαστε σε επαφή με ένα σημείο ηρεμίας μέσα μας, που μας δίνει την δύναμη να συγχωρούμε τους άλλους, να ξεπερνάμε το θυμό και να παραμένουμε ήρεμοι στον τόπο εργασίας μας. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τους άλλους στην δουλειά μας, αλλά μπορούμε να ελέγξουμε τον εαυτό μας. Στην εργασία, μπορούμε να επιλέξουμε την ειρήνη και την ηρεμία, που θα συμβάλουν στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας μας και συγχρόνως θα μας οδηγήσουν σε μια πιο ευτυχισμένη ζωή.